Araç kullanırken herkes kendisini güvende hissetmek ister. Bu yüzden aracındaki arızaları ve yapılması gereken birçok bakımını yaptırarak güvenli bir yolculuk için aracını hazırlar. Fakat aracımız ne kadar bakımlı olsa bile aracın fabrikadan çıktığı halinde olan güvenlik özellikleri mevcuttur. Örneğin ESP, yani Elektronik Stabilite Programı olan bir araç sizin için ESP olmayan bir araca göre daha güvenlidir diyebiliriz. Peki ESP Nedir? ESP hangi araçlarda bulunur? ESP Özellikleri Nelerdir? Birçok detay için yazımızın devamını okumalısınız.
ESP Nedir?
ESP, kuru, ıslak ve buzlu yollarda patinaj ve patinaj olasılığını azaltmaya yardımcı olan bir güvenlik teknolojisidir.
Elektronik Stabilite Programı (ESP), çoğu gelişmiş arabada bulunan bilgisayarlı bir güvenlik özelliğidir. Çekiş kaybını algılayarak ve azaltarak bir aracın dengesini kaybetmesini engellemek ve böylece lastiklerin kontrolsüz bir şekilde kaymasını önlemek için tasarlanmıştır.
Denge kontrol programı, direksiyon kontrolünün kaybedildiğini algıladığında, aracın sürücünün gitmek istediği yere yönlendirmesine yardımcı olmak için otomatik olarak ayrı ayrı ve düzenli frenler uygular.
ESP sistemi ayrıca, belirli bir durum için direksiyon girişinin çok ağır olduğunu algılayan ve direksiyon tekrar daha pozitif hale gelene kadar her bir tekerleğe giden gücü azaltan bir kilitlenme önleyici fren sistemi (ABS) kullanır. Bu, yüksek hızlarda viraj alırken veya çakıllı yollar veya karla kaplı yollar gibi gevşek yüzeylerde tekerleklerin kilitlenmesini önler.
ESP, fren kuvveti dağılımı (BFD) ve motor torku azaltma (ETR) ile birleştirildiğinde, şerit değiştirme, ani hızlanma ve yüksek hızlarda viraj alırken veya çakıllı yollar gibi gevşek yüzeylerde frenleme gibi acil durum manevraları sırasında sürücüler için daha güvenli sürüş koşulları sağlamaya yardımcı olur
ESP Sistemi Nasıl Çalışır?
ESP sistemi, çeşitli referans noktalarına (ön tekerlekler) göre aracın direksiyon açısını ve yanal hızlanmasını izleyerek çalışır. Bu ölçümler aracın kontrolünü kaybetmek üzere olduğunu gösteriyorsa, ESP sistemi dört tekerleğe de ayrı ayrı fren uygulayarak tepki verecek ve böylece aracı dengeleyecektir.
Ayrıca her bir tekerlek hızını, süspansiyon sertliğini ve her bir akstan gelen tork çıkışını izleyerek çekişi korumaya yardımcı olur ve viraj alırken, fren yaparken veya hızlanırken aşırı veya yetersiz savrulmayı önler.
ESP Modları Nelerdir?
Sistemin üç ana modu vardır:
ESP KAPALI modu: ESP sistemi, kaymayı önlemek için herhangi bir frenleme kuvveti veya yavaşlama uygulamaz. Bu, frenlerini güvenle kullanmak isteyen ancak yine de kaygan yüzeylerde veya düşük hızlarda çalışırken araçları üzerinde biraz kontrol sahibi olmak isteyen sürücüler için kullanışlıdır.
ESP AÇIK modu: ESP sistemi, kaygan yüzeylerde çekişin korunmasına ve sert fren yapıldığında tekerlek patinajının azaltılmasına yardımcı olan her bir tekerleğe ayrı fren basıncı uygular. Ayrıca motor torkunu düşürür, böylece güç daha düşük hızlarda daha kademeli olarak uygulanabilir.
ESP+ modu: Bu, orta seviye ESP’ye benzer, ancak bu modda motor torku ESP AÇIK modunda olduğundan daha fazla düşürülür, bu da artan fren kuvveti ve daha yüksek hızlarda daha iyi durma mesafesi sağlar.
ESP Amacı Nedir?
ESP’nin iki ana amacı vardır:
– Kaygan veya olumsuz koşullarda stabiliteyi artırmak için.
– Arabayı gitmek istediğiniz yere yönlendirmeye yardımcı olmak için.
ESP sistemi, direksiyon kontrolünün kaybolmasına neden olabilecek durumları tespit etmek ve bunlara yanıt vermek üzere tasarlanmıştır. Bu durumlarda, dört tekerleğe de otomatik olarak ayrı ayrı fren uygulayarak aracı istediğiniz yere ‘yönlendirmenize’ yardımcı olur.
ESP, direksiyon kontrolünün ne zaman kaybedildiğini algılayarak ve ardından aracın sürücünün gitmek istediği yere “yönlendirilmesine” yardımcı olmak için dört tekerleğe de ayrı ayrı fren uygulayarak çalışır. Bu, yüksek hızlarda veya yağışlı hava koşullarında uygulandığında tehlikeli olabilecek tam güç altında kaymayı ve kaymayı önler.
Sistem, patinaj yapan lastikler ve sürücü yorgunluğu veya dikkat dağınıklığı gibi diğer faktörlerin neden olduğu kaza riskini azaltmak için tasarlanmıştır.
ESP, her bir tekerleğe ne kadar basınç uyguladığını ve aralarında ne kadar sürtünme olduğunu izleyen ve ayrıca denge kontrolü amacıyla direksiyon girdilerini ve gaz kelebeği girişlerini izleyen bir elektronik süspansiyon sistemi kullanır.
Sistem, aracınızın tamponunun veya kaputunun (örneğin) alt tarafına ve ayrıca aracınızın çerçevesinin veya şasisinin içine monte edilebilen sensörler kullanır.
